فرقان: 2
و هر چیز را بیافریده است؛ و آن را به اندازه آفریده است
قَدر و قَدَر و تقدیر به معناى اندازه گرفتن یا ایجاد حد و اندازه در شیء و یا سنجش آن است.
این آیهِ شریفه از تقدیر عام خداوند، که شامل همهِ مخلوقات مىشود، سخن مىگوید، مانند آیهِ سورهِ قمر؛ اما در بسیارى از آیات، خداوند تقدیرات خاص را بیان کرده است؛ مثلاً دربارهِ خورشید و ماه و نزول آب از آسمان
براى توضیح بیشتر باید گفت که قدر چیزى است که به وسیلهِ آن هر موجود متعین و متمایز از غیرِ خود مىشود؛ مثلاً در حَسن، که خود شیء و غیر از حسین است، حقیقتى هست که آن را از دیگر افراد انسانى جدا مىسازد. اوصافِ او نیز هر یک چنین قدر و اندازهاى دارند: دید او و کارهاى او و قوت و آثار او مخصوص خود است. بنابراین قدر عبارت است از: خصوصیت وجودى و کیفیت خلقت هر موجود. آیهِ سورهِ اعلى و طه نیز بر این معنا تصریح دارند.
راوى از امام على دربارهِ علم خداوند پرسید. امام فرمود: اول مىداند، بعد مشیّتش تعلق مىگیرد، بعد اراده مىکند، آن گاه تقدیر مىکند، سپس قضا مىراند و در آخر، امضا مىکند